Bazylika pw. św. Jakuba Apostoła i św. Agnieszki, Dziewicy i Męczennicy to jeden z największych i najważniejszych zabytków sakralnych, jakimi może się pochwalić Śląsk. To jednocześnie najważniejsza świątynia, jaką może nas oczarować Nysa. Dlaczego w czasie wycieczki po “Śląskim Rzymie” warto tutaj zajrzeć? Na jakie elementy wyposażenia warto zwrócić szczególną uwagę podczas zwiedzania tego obiektu?
Nyska bazylika wyróżnia się majestatyczną bryłą oraz potężnym, spadzistym dachem. W jej wnętrzu nie brak cennych dzieł sztuki oraz bocznych kaplic, do których z pewnością warto zajrzeć. Kaplica Wniebowzięcia NPM może się pochwalić ciekawą dekoracją malarską, przedstawiającą miasto podczas pożaru. Ciekawym witrażem oraz neogotyckim ołtarzem może się pochwalić kaplica św. Jakuba, z kolei w kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej przetrwało ciekawe sklepienie z połowy XVI stulecia. Intryguje manierystyczny ołtarz w Kaplicy Brackiej oraz kaplice, które były wykorzystywane jako mauzolea dla biskupów wrocławskich.
Co z resztą wyposażenia? Dominują tu style gotycki, renesansowy i barokowy, a choć wyposażenie kościoła jest dość skromne, znajdujące się w nim dzieła sztuki mogą wzbudzać zachwyt. Wspaniale prezentuje się ołtarz główny. To gotycko-renesansowy tryptyk, wykonany z drewna w początkach XVI stulecia. Można tu zobaczyć wyrzeźbiona grupę ukrzyżowania oraz cztery sceny pasyjne, z kolei na rewersach – sceny przedstawiające męczeństwo Chrystusa. Cennym dziełem sztuki sakralnej, które można ujrzeć w nyskiej katedrze, jest posąg Pięknej Madonny z Dzieciątkiem, wykonany na początku XV stulecia. Późnogotycka figura św. Anny Samotrzeciej z 1500 roku, XVI-wieczny obraz Hansa Durera, na którym przedstawiono Maryję z Dzieciątkiem i Czternastu Świętych Wspomożycieli, XVII-wieczny obraz “Męczeństwo św. Bartłomieja” – oto dzieła sztuki, którym warto się uważniej przyjrzeć podczas zwiedzania nyskiej bazyliki.
Świątynia ta może się również pochwalić wieloma cennymi nagrobkami. Nic w tym dziwnego, skoro przez pewien czas była wykorzystywana jako miejsce pochówku biskupów wrocławskich. Gotycka płyta nagrobna biskupa Wacława II legnickiego, renesansowy nagrobek biskupa Jakuba Salzy czy manierystyczne epitafium biskupa Jana Sicza są kolejnymi elementami wyposażenia bazyliki, obok których trudno jest przejść obojętnie. W kościele tym wyróżnia się pomnik nagrobny Wincentego Hortensiusa, prepozyta katedry wrocławskiej, którego nagrobek jest jednym z ciekawszych dzieł sztuki z połowy XVI wieku.
Warto też zwrócić uwagę na stojącą przy bazylice dzwonnicę. Jest to ciekawy przykład budowli późnogotyckiej, w której nie brak cech świadczących o fascynacji włoską architekturą. Dzwonnica ta liczy sobie 43 metry wysokości i może się pochwalić piękną dekoracją rzeźbiarską. W dzwonnicy tej znajdują się dwa ważne dzwony: Święta Anna oraz dzwon Święty Jakub, odlany w Nysie w 1494 roku przez ludwisarza Bartłomieja Lindenradta. Dziś dzwonnica świetnie sprawdza się jako galeria sztuki sakralnej, znana jako Skarbiec św. Jakuba. To atrakcja, której z pewnością warto poświęcić swój czas podczas wizyty w tym mieście.